Η Πάλαιρος, γνωστή και ως Ζαβέρδα (ονομασία μέχρι το 1928) ανήκει στον δήμο Ακτίου-Βόνιτσας και είναι μια παραθαλάσσια κωμόπολη που βρέχεται από το Ιόνιο Πέλαγος. Η γοητευτική Πάλαιρος φημίζεται για τις παραλίες της που γίνονται πόλος έξης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από Έλληνες και ξένους τουρίστες. Το Βαθυαβάλι, ο Αη - Γιάννης, το Ποταμάκι είναι μερικές από τις πλαζ που επισκέπτονται οι τουρίστες.

Στον παραλιακό τομέα της Παλαίρου μπορείτε να βρείτε παραδοσιακά ταβερνάκια όπου μπορείτε να γευτείτε τοπικές γεύσεις συνοδευόμενες από ντόπιο τσίπουρο και κρασί.

  • Απέχει:
  • - 30 χλμ (25 λεπτά) από την Λευκάδα
  • - 35χλμ (30 λεπτά) από την Πρέβεζα
  • - 95 χλμ (1ώρα & 20 λεπτά) από το Αγρίνιο
  • - 49 χλμ (50 λεπτά) από τον Αστακό

Ιστορία της Αρχαίας Παλαίρου

Η αρχαία πόλη της Παλαίρου βρισκόταν στην σημερινή Κεχροπούλα. Η πόλη θεωρείται ότι υπήρχε από την Μυκηναική περίοδο καθώς το αρχαιότερο τμήμα από τα τείχη της πόλης χρονολογείται στην 2η χιλιετηρίδα π.Χ. Το λιμάνι της αρχαίας Παλαίρου βρισκόταν στην θέση της σημερινής Πογωνιάς, όπου έχουν εντοπιστεί λείψανα των λιμενικών εγκαταστάσεων Ανατολικά του χωριού.

Στο Κέντρο περίπου της Χερσονήσου της Πλαγιάς στη θέση Στέρνα υπήρχε φρούριο, που έλεγχε οπτικά την περιοχή προς Βορειοδυτικά και Νοτιανατολικά. Το φρούριο είχε κατασκευαστεί στα μέσα του 5ου αιώνα και κατά μια άποψη ταυτίζεται με την Αρχαία Πόλη Σόλλιον, αποικία των Κορινθίων. Σήμερα στη θέση αυτή σώζονται ερείπια και οι απόψεις των Ιστορικών για το φρούριο της Στέρνας αν εκεί υπήρχε κάποια μεγάλη αρχαία πόλη και ποια ήταν αυτή διίστανται. Άλλοι τοποθετούν το Σόλλιο, άλλοι τοποθετούν την Νήρικο και άλλοι τοποθετηθούν στην Στέρνα άλλη αρχαία πόλη με τεράστια δύναμη.

Βόρεια της πόλεως της Παλαίρου απλώνεται η Λίμνη Βουλκαριά, η Λίμνη Μυρτούντιον κατά τον Στράβωνα. Λίμνη πιθανόν κατάλοιπο της λιμνοθάλασσας που κατέκλειε την έκταση της σημερινής πεδιάδας της Παλαίρου κατά τα Ομηρικά χρόνια. Η λιμνοθάλασσα αυτή ήταν κατά την παράδοση σωτήρας της Βασίλισσας Κλεοπάτρας, όταν κατά την Ναυμαχία του Ακτίου κυνηγημένη από τους διώκτες της πέρασε εύκολα με τα πλοία της από το ρηχό αύλακα της Παλαίρου. Ανάμνηση του παραπάνω περάσματος της Βασίλισσας της Αιγύπτου αποτελεί η διατήρηση της Επωνυμίας του αρχαίου περάσματος ως "Μόλος της Κλεοπάτρας".

Αρχαιολογικοί χώροι – μνημεία

  • Τα κυριότερα μνημεία που σώζονται σήμερα στη περιοχή είναι:
  • - Το Κάστρο της Κεχροπούλας. Σώζεται ένας πυλώνας ο διπλός περίβολος της Αρχαίας Ακαρνανικής Πόλης και επίσης έχουν διασωθεί λείψανα αρχαίων οικοδομημάτων.
  • - Ο Αρχαιολογικός χώρος της Στέρνας, που βρίσκεται κοντά στην Παλιά Πλαγιά.
  • - Τα Καστέλια της Πλαγιάς, που μάλλον αποτελούσαν τμήμα του οχυρωματικού συγκροτήματος της Στέρνας.
  • - Το Κάστρο του Γρίβα στη Περατιά.
  • - Το Αρχοντικό του Γρίβα στη Περατιά.
  • - Το Αρχοντικό του Ράγκου στην Πάλαιρο.
  • - Το Ενετικό Κάστρο της Πλαγιάς με την ονομασία Άγιος Γεώργιος που χτίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα και έχει κηρυχθεί διατηρητέο από το 1998. Στο λόφο που είναι κτισμένο το Κάστρο τοποθετεί ο Dorpfeld την κλασσική Νήρικο.
  • - Το Παλιοχώρι της Πογωνίας και το παλιό χωριό της Πλαγιάς, όπου σώζονται οικοδομήματα των παλιών αυτών οικισμών. Στην περιοχή υπάρχουν κάποιες σπηλιές οι οποίες είναι ανεξερεύνητες.

Τέλος, στην περιοχή υπάρχει και το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου που χτίστηκε περίπου τον 16ο αιώνα. Αξίζει να το επισκεφτεί κανείς προκειμένου να δει από κοντά τον βράχο και το πιάτο. Στην εξωτερική πλευρά του ναού υπάρχει κολλημένο ένα πιάτο. Σύμφωνα με την παράδοση, την ώρα που έτρωγαν οι μαστόροι που κατασκεύασαν τον ναό, ένας τεράστιον βράχος κύλησε από το βουνό και πέρασε πάνω από την τάβλα χωρίς να χτυπήσει κανέναν, παρέσυρε το πιάτο και κόλλησε μαζί με αυτό στον τοίχο. Επίσης, για το σχήμα του πετάλου που υπάρχει πριν από την είσοδο του μοναστηριού, αναφέρεται πως είναι από το άλογο του Αγίου Δημητρίου.